Özbekistan’dan Türkiye’ye 20 yıl aradan sonra cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyarette 22 anlaşma imzalandı. Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile ortak basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuk Cumhurbaşkanının ziyaretinin tarihî önemde olduğuna dikkat çekerek; “Türk-İslam Medeniyetinin iki kadim havzasının, birbirinden daha çok istifade etmesinin yollarını nasıl buluruz, bunun üzerinde durduk. Tüm bakanlık ve kurumlarımıza Özbekistan ile iş birliğimizin her alanda geliştirilmesi yönünde talimatlarımızı verdik. Aynı iradenin Özbekistan’da da olmasından dolayı gerçekten çok çok mutluyum” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev ile gerçekleştirdikleri baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenleyerek, görüşmelerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’i ve heyetini ağırlamaktan duyduğu bahtiyarlığı ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretin yaklaşık 20 yıl aradan sonra Özbekistan’dan Türkiye’ye Cumhurbaşkanı düzeyindeki ilk ziyaret olduğuna dikkat çekti bu bakımdan ziyaretin kendileri için anlamlı ve önemli olduğunu söyledi.
“TİCARİ İLİŞKİLER ARZU ETTİĞİMİZ SEVİYEDE DEĞİL”
Gerçekleştirdikleri görüşmelerde ekonomiden savunma sanayiine, sağlıktan tarıma, eğitimden kültüre pek çok alanda iş birliği imkânlarını ele aldıklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özbekistan’ın Orta Asya’da 31,5 milyon nüfusu, zengin yer altı ve yer üstü kaynaklarıyla her açıdan stratejik bir ülke olduğuna işaret etti.
Özbekistan’ın; dünyanın en büyük yedinci doğal gaz, dördüncü uranyum, altıncı pamuk üreticisi ve ikinci büyük pamuk ihracatçısı konumunda olduğuna değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu tabloya rağmen ekonomik ve ticari ilişkilerimizin arzu ettiğimiz seviyede olmadığını görüyoruz” dedi.
Türkiye ile Özbekistan arasındaki ikili ticaret hacminin 2016’da 1,2 milyar dolar civarında olduğunu, bu yılın ilk 8 ayında 900 milyon doları aştığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu rakamları kısa sürede daha yukarı seviyelere taşıyacaklarını ve bu hususta her iki ülkenin iş adamlarını desteklediklerini dile getirdi.
“ÖZBEKİSTAN KARARLI BİR YÜRÜYÜŞLE, CİDDİ YATIRIMLARA İMZA ATIYOR”
Özbekistan’ın Mirziyoyev’in liderliğinde kararlı bir yürüyüşle ciddi yatırımlara imza attığını, kendilerinin de tüm tecrübe ve imkânlarıyla yardımcı olacaklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin özellikle müteahhitlik alanında dünyada 2. sırada önemli bir konuma sahip olduğuna işaret ederek, bu alandaki tecrübeyi Özbekistan’la paylaşmayı hedeflediklerini kaydetti.
İstanbul’da düzenlenecek Türk-Özbek İş Forumu’nun da her açıdan verimli ve bereketli geçeceğine inandığını sözlerine ekleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerinde kültür ve turizm konularını da ele aldıklarını açıkladı.
“THY, İSTANBUL’DAN SEMERKANT’A TARİFELİ SEFERLERE BAŞLAYACAK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Turizm noktasında Semerkant, Buhara, Taşkent bizim için çok çok önem arz ediyor. Özbekistan bu medeniyet şehirlerine ev sahipliği yapıyor. Bu kadim şehirlerin, sadece ülkemizde değil, tüm Türk dünyasında ve İslam dünyasında anlamlı bir yeri var. Turizm alanındaki ortak projelerimizle inşallah başaracağız. Hatta değerli kardeşimin de bana ifade ettiği gibi orada kayak turizmine yönelik olarak da dev bir projeyi bir Türk müteahhidi ile hayata geçireceğiz. Burada ayrıca bir müjde daha vermek istiyorum: Türk Hava Yolları inşallah 16 Mart tarihinden itibaren İstanbul’dan Semerkant’a tarifeli seferlerini başlatacaktır. Böylece her iki kardeş toplum olarak çok daha sıkı birbiriyle kaynaşma fırsatını bulacaktır.”
Görüşmelerinde bölgesel gelişmeler hakkında da fikir alışverişinde bulunduklarını, uluslararası forumlarda iki ülke arasındaki iş birliğini geliştirme imkânları üzerinde durduklarını da aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bugün kabul ettiğimiz ortak bildiride de geleceğe yönelik somut planlarımızı ortaya koyduk. 22 anlaşmayı imzaladık, yarın da İstanbul’da 4 anlaşma imzalanmak suretiyle 26 anlaşmayla çok çok önemli bir çıkışı bu ziyaretle hayata geçiriyoruz. Özellikle kamu personelinin eğitimi, mühendislik, tıp gibi alanlar başta olmak eğitim ve burslar noktasında atabileceğimiz adımları da görüşme fırsatımız oldu” açıklamasında bulundu.
Baş başa ve heyetler arası görüşmelerde ele alınan konulara ilişkin bilgiler vererek konuşmasına başlayan Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, “Bu 20 senelik ara, gözlerimizden de görülüyordur, birbirimizi ne kadar özlediğimizi gösteriyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye Hükümeti heyeti ile yapılan müzakereler halklarımız arasındaki kardeşlik geleneklerine uygun olarak çok verimli geçmiştir. Temaslarımızın devamında siyasi, diplomatik, yatırım, turizm, lojistik, kültürel alanlarda ikili ilişkiler derin ve köklü olarak müzakere edildi. Temaslarımızın sonunda geniş, kapsamlı, ilişkilerimizin stratejik aşamaya çıkartılmasına taban oluşturacak ortak bildiri imzaladık. Bu tarihi bir olaydır. İki ülke bakanlıkları, kurumu ve kuruluşları arasında birçok alanda ilişkilerin geliştirilmesine ait belgeler imzalandı. Yarın İstanbul’da imzalanacak belgeler de var. İş Forumu’nda 3.5 milyar tutarında 35 projenin gerçekleştirilmesi konusunda belgelerin imzalanması planlanmakta. Türk girişimcilerin Özbekistan’a gelmesinde vize konusu önem arz etmektedir. Türk iş adamları için 1 senelik çok girişli vizeler 3 gün içinde verilecek, Türkiyeli turistler için 1 aylık serili verilecektir. Kardeş ve dost ülkeler arasında vize konu olmaması gerekiyor, aşama aşama bu konulara da geleceğiz. Bugün burada konuştuklarımızı yarın işadamları duyacak. 9 ayda ticari hacim yüzde 29 artış sergiledi, bu tabi ki az” dedi.
Basın mensuplarının Özbekistan’a gelmesini isteyen konuk Cumhurbaşkanı Miziyoyev’e THY Genel Müdürü İlker Aycı, “THY olarak Özbekistan’ı gezmek üzere getirip götüreceğiz” diye cevap verdi.
Özellikle Afganistan’da barış ve istikrar konusunda çeşitli mutabakatlara varıldığını belirten Mirziyoyev, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bu konuda teşekkür etti. Mirziyoyev, “Semerkant’a İmam Buhari Uluslararası İlmi Araştırma Merkezi’nin tesis edilmesi ve Taşkent’te İslam Medeniyetleri Merkezi alt yapılarının tesis edilmesi konusunda da mutabakatlara vardık” şeklinde konuştu.
Mirziyoyev, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Biz Türkiye’yi cihanda büyük, siyasi, ekonomik, askeri potansiyele, uluslararası platformda ise yüksek itibara sahip olan ülke olarak kabul ediyoruz. Türkiye bizim için uluslararası platformda güvenilir ve önemli partnerdir. Biz kardeş halklarımızın refahı, barışı yolunda geleneksel dostluk, geniş kapsamlı ve uzun vadeli işbirliğinin her yönden geliştirilmesi için tüm olanaklarımızı seferber etmeye hazırız.”
Bu arada, ortak basın toplantısı öncesinde, Türkiye ile Özbekistan arasında çeşitli alanlarda 22 anlaşma imzalandı.
